Adwokat Łukaszewski
Spory z bankami

Sankcja kredytu darmowego – ile możesz odzyskać?

Sankcja kredytu darmowego coraz śmielej przebija się do doniesień medialnych. Rośnie przy tym ilość zapytań dotyczących tego na czym polega sankcja kredytu darmowego, określana także jako sankcja kredytu konsumenckiego. Konsumenci pytają kto może skorzystać z sankcji darmowego kredytu oraz na jakich zasadach można uzyskać tzw. „kredyt darmowy”. Pytanie, które słyszę jednak najczęściej brzmi: sankcja kredytu darmowego ile mogę odzyskać? Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące sankcji kredytu darmowego oraz ustawy o kredycie konsumenckim, znajdziesz w dalszej części wpisu.

Osoby zaciągające kredyty konsumenckie (w tym m.in. pożyczki) często nie są świadome tego, że instytucje finansowe stosują w zawieranych umowach klauzule, które rażąco naruszają interesy konsumenta, czyli tak zwane klauzule abuzywne.

Zdarza się również, że instytucja pożyczkowa, w samej treści umowy lub podczas jej zawierania popełnia szereg merytorycznych błędów. Błędy te istotnie rzutują na sferę praw i obowiązków przyszłego kredytobiorcy, który nie jest należycie poinformowany o kosztach udzielanego kredytu.

Przeciwdziałaniu takim praktykom służy m.in. przewidziana w ustawie o kredycie konsumenckim, sankcja kredytu darmowego.

Sankcja kredytu darmowego – co to jest?

Sankcja kredytu darmowego jest to narzędzie ochrony konsumentów, przewidziane w ustawie o kredycie konsumenckim. Jeżeli w umowie kredytu konsumenckiego, znajdują się określone klauzule niedozwolone lub umowa zawiera błędy merytoryczne, konsument ma prawo domagać się, aby udzielony mu kredyt był darmowy.

Sankcja kredytu darmowego – jakie błędy uprawniają do zastosowania sankcji?

Katalog błędów kredytodawcy, który umożliwia zastosowanie sankcji kredytu darmowego, został dość szeroko określony przez ustawodawcę.

Wśród najpopularniejszych przesłanek zastosowania sankcji kredytu darmowego, wymienia się:

  • niewłaściwe poinformowanie konsumenta w treści umowy o jego prawach i obowiązkach,
  • błędnie wskazane RRSO,
  • naliczenie nadmiernych pozaodsetkowych kosztów kredytu,
  • brak harmonogramu spłaty rat lub jego niewłaściwe określenie,
  • brak elementów umowy kredytowej wymaganych przez ustawę o kredycie konsumenckim.

Wskazane błędy i naruszenia stanowią jedynie najczęstsze pośród uchybień, które uzasadniają zastosowanie sankcji kredytu darmowego.

Jak skorzystać z sankcji kredytu konsumenckiego?

Konsument, który chce skutecznie skorzystać z sankcji kredytu konsumenckiego i w rezultacie odzyskać pieniądze lub istotnie obniżyć zobowiązanie wobec kredytobiorcy, powinien sprawdzić czy zawarta umowa spełnia przesłanki skorzystania z sankcji darmowego kredytu. Kompleksowa analiza umowy, która pozwoli ocenić czy konsument może skorzystać z sankcji darmowego kredytu.

Dla skorzystania z sankcji kredytu konsumenckiego, koniczne jest złożenie przez konsumenta oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego oraz wysłanie go do kredytodawcy. Oświadczenie konsumenta powinno wyraźnie wskazywać na nieprawidłowości w umowie oraz stanowić jasną deklarację, że konsument chce skorzystać z sankcji kredytu darmowego.

W zasadzie powyższe powinno być wystarczające. Jednak w praktyce uzyskanie „kredytu darmowego” lub zwrot nienależnych kredytodawcy opłat i prowizji, wymaga rozstrzygnięcia przez sąd.

Ile można odzyskać?

Kredyt „darmowy” oznacza, że konsument zobowiązany jest do zwrotu jedynie kwoty pożyczonego kapitału. Bank nie ma prawa wówczas żądać pozaodsetkowych kosztów kredytu takich jak:

  • prowizja
  • odsetki kapitałowe
  • koszty ubezpieczenia kredytu
  • inne opłaty związane z udzieleniem kredytu

Finalnie, skuteczne zastosowanie sankcji kredytu darmowego prowadzi do obniżenia zadłużenia i znaczącej redukcji miesięcznych rat. Oznacza to, że kredytodawca pozbawiony jest jakiegokolwiek dochodu z udzielanego kredytu, a konsument zwraca jedynie równowartość pożyczonej kwoty.

Dla przykładu:

Konsument pożyczył 10.000,00 złotych. Zgodnie z umową, kwota do zwrotu wraz z odsetkami oraz kosztami dodatkowymi wynosiła 17.382,85 złotych. Skorzystanie z sankcji kredytu konsumenckiego, spowoduje, że konsument zobowiązany będzie do zwrotu wyłącznie 10.000,00 złotych czyli kwoty równej udzielonej pożyczce.

W efekcie podjętych działań kredyt staje się kredytem „darmowym”.

W wypadku zastosowania sankcji kredytu darmowego, wszelkie pobrane w toku spłaty przez kredytodawcę pieniądze, ponad pożyczony kapitał, podlegają zwrotowi konsumentowi.

Sankcja kredytu darmowego – jakich umów dotyczy?

Sankcja kredytu darmowego dotyczy jedynie umów kwalifikowanych jako umowy o kredyt konsumencki. Jakie zatem umowy uprawniają do skorzystania z sankcji kredytu darmowego?

Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności:

  • umowę pożyczki;
  • umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;
  • umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
  • umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia, np. umowa leasingu (konsumenckiego);
  • umowę o kredyt odnawialny;

Czy umowa o kredyt hipoteczny objęta jest sankcją kredytu darmowego?

Odpowiedź brzmi: to zależy.

Kluczowe znaczenie mają: data zawarcia umowy, kwota udzielonego kredytu oraz to czy (i kiedy) umowa została wykonana przez obie strony. Możliwym jest zastosowanie sankcji kredytu darmowego do umów o kredyt hipoteczny zawartych przed 22.07.2017 r. Wbrew wielu niesprawdzonym informacjom „sankcja kredytu darmowego kredyt hipoteczny” nie jest błędem.